તો અક્ષરો શિક્ષણ પૂરતા જ માર્યાદિત બની જશે.

તો અક્ષરો  શિક્ષણ પૂરતા જ માર્યાદિત બની જશે. 

              એકવીસમી સદી તથા આ ટેકનોલોજીના યુગમાં કાગળની કોપી એ સોફ્ટ કોપી બનતી જાય છે અને ધીમે ધીમે બધું સ્ક્રિનિંગ થતું જાય છે. સવારના સમય આવતા છાપાથી લઈને ફોર્મ ભરવા સુધીની વિધિ હવે ઓનલાઈન બની છે. કી બોર્ડ પરના સારા સારા ફોન્ટથી બધા લોકોના અક્ષર સારા બન્યા છે. ઓનલાઈન યુગ આવતા સમય ન લાગ્યો તેનાથી પણ ઓછો સમયમાં એપ્લીકેશન એરાને લોકોએ સ્વીકાર્યો. ઓનસ્ક્રીન ફોન્ટના વૈવિધ્યના લીધે એક આકર્ષકતાનું સાતત્ય ટકી રહ્યું છે. જાહેર ખબરથી લઈને જોઈનીંગ સુધીના દરેક કાગળ પર શબ્દો એક હોય શકે છે પણ તેના અક્ષર જુદા જુદા હોય છે. કોલેજકાળ પૂરો થતા ટેકનોલોજીની દિશામાં આગેકુચ કરતા લોકોની સહી પૂરતા અક્ષર હવે સીમિત બન્યા છે. કોમ્પ્યુટર અને સ્માર્ટ ફોન આવતા હાથે લખેલું લખાણ માર્યાદિત વર્ગમાં જોવા મળે છે. શિક્ષણમાં પણ ટેકનોલોજીનો એક ટચ લગતા વર્ગખંડ હવે સ્માર્ટક્લાસ બનતા જાય છે. બાળપણમાં સારા અક્ષર માટે થતી મેહનત સમય જતા હવે કી બોર્ડ પર હાથ બેસાડવામાં જાય છે. આ આજની વાસ્તવિકતા છે. છેલ્લે તમે ક્યારે તમારા અક્ષરમાં લખાણ લખ્યું હતું યાદ છે??  કી બોર્ડની કી એ કલમમાંથી નીકળતા અક્ષરને એક બાઉન્ડ્રીમાં બાંધી દીધા છે. જેમાં એક ચોક્કસ વર્ગ કામ કરે છે. 

               આજે કોઈ જુના દસ્તાવેજમાં અક્ષર જોતા થોડું નવીન લાગે કે એ સમયના લોકોના અક્ષરો કેવા હતા? એક સમયમાં જયારે આજની કોઈ ટેકનોલોજી ન હતી ત્યારે એક હસ્ત લિખિત પત્રોનો યુગ હતો. આજે એ સ્થાન હવે ઈ મેલ એ લીધું છે. વધતી જતી આધુનિકતા સાથે અક્ષરનો વ્યાપ મંદ ગતિએ લીમીટેડ થતો જાય છે. આવનારા સમયમાં સ્માર્ટ યુગમાં અક્ષર કોઈ ચોક્કસ સમય પૂરતા માણસની સાથે રેહશે એવા અત્યારે એંધાણ દેખાય છે. કારણ કે હવે બધું એપ્લીકેશન બેઈઝ થતું જાય છે. જેમાં એક એક્સેસ પોલીસી છે કે ટચ એન્ડ વર્ક. અપણા દેશના મહાપુરુષોના પત્ર તેમણે જાતે લાખેલા છે. પરંતુ, સમય જતા તેમાંથી શાહી નાશ પામતા અને કાગળ સડી જતા. ટેકનોલોજીએ જેટલી સવલત આપી તેની સામે ઘણી બધી વસ્તુને માર્યાદિત કરી નાખી. સમયની બચત સામે શાળામાં આપવામાં આવતું ફ્રી હેન્ડ હાંસિયામાં ચાલ્યું ગયું. અક્ષર શિક્ષણ પૂરતા માર્યાદિત બન્યા. બીજી તરફ માતૃભાષામાં પોતાની સહી કરનાર લોકોની સંખ્યા ખુબ ઓછી છે. એક એવો પણ સમય હતો કે દેશમાં અંગ્રેજો દ્વારા થતા પત્રવ્યવહારમાં માતૃભાષાની એક છાપ  જોવા મળતી. આજે કોઈ પણ લેટર કોમ્યુનીકેશનમાં ચોક્કસ ફોન્ટ જોવા મળે છે પણ અક્ષર? આજે પણ ડાયરી લખનાર એક સમૂહ છે અને પોતાના લેખ કે કવિતા પોતાના જ અક્ષરમાં કેટલાક લોકો લખે છે. ત્યાં સુધી અક્ષરનો વ્યાપ છે. તો એવા પણ કેટલાક પાસા પર કામ કરતા લોકો આજે પણ પોતાના અક્ષરને સાથે રાખીને વ્યવસાય કરે છે. જેમ કે ડોક્ટર શિક્ષક લેખકો કવિઓ પત્રકારો દેશી હિસાબના ચોપડા લખતા મેતાજી. આદિમાનવના યુગથી લઈને આજની આધુનિકતા સુધી જે આપણી સાથે રહ્યું તે લિપિ છે. ક્યારેક કોઈ ચિત્ર કે લખાણ આકાર કે વળાક વિનાના નથી. ભાષાની વિવિધતા સાથે અક્ષર પણ સાચવવા જોઈએ અને તેનું સાતત્ય પણ રેહવું જોઈએ. અહી ગાંધીજીનું એક વાક્ય ખુબ અસર કરે છે "ખરાબ અક્ષરએ અધુરી કેળવણીની નિશાની છે." પણ ધીમે ધીમે વધતા જતા સ્ક્રિનીંગ સામે અક્ષરરેહશે ખરા? 

                ઓનલાઈનની દુનિયામાં રોજ નવા નવા સાહસ થતા જાય છે ત્યારે અક્ષરનું મૂલ્ય પરીક્ષા પુરતું જ થતું જાય છે. દરેક ક્ષેત્રે નવી ટેકનોલોજી આવતા હવે તો જાહેરાતના બોર્ડ પણ ચોક્કસ ફોન્ટ સાથે કોમ્પ્યુટર બેઇઝ થતા જાય છે એટલે હવે પેઈન્ટરનું કાર્યક્ષેત્ર કોઈ રિક્ષા કે દિવાલો પર ચિત્ર દોરવા પુરતું જ રહ્યું છે. ઈ ફેસેલીટીના લીધે અક્ષરની આવરદા ધીમે ધીમે ઘટતી જાય છે. આજે સહી પર અંગ્રેજી ભાષાએ પોતાનો કોપી રાઇટ મૂકી દીધો હોય એવું લાગે છે. તમે છેલ્લે માતૃભાષામાં ક્યારે સહી કરી હતી? અક્ષરનો એક ઈતિહાસ છે પણ અત્યારે એવું લાગે છે કે આજની પેઢી ભવિષ્યમાં તેના દાદા કે પપ્પાએ રાખેલી સી.ડી.,ડી.વી.ડી. કે પેન ડ્રાઈવ શોધશે કારણ કે આ તો સોફ્ટ કોપી યુગ છે. અક્ષર માણસ સાથે રહે છે પણ હવે માત્ર પ્રારંભિક તબ્બકા પુરતું અને શિક્ષણ- અક્ષરજ્ઞાન લેવા પુરતું જ માર્યાદિત રેહશે. રાયટીંગની આ રિયાલીટી આવનારા સમયમાં કેવું ચિત્ર ઉભું કરશે એ માટે જસ્ટ વેઇટ એન્ડ વોચ