પ્રથમ વખત ગુજરાના આંગણે કોઇ પરદેશી બેંકના વિકાસના બીજ રોપાવા જઇ રહ્યા છે. આફ્રિકાની બાહર પ્રથમ વખત આફ્રિકન ડેવલપમેન્ટ બેંકની બેઠક યોજાવાની છે ત્યારે ખાસ વાત એ છે કે પીએમ નરેન્દ્ર મોદીની વૈશ્વિક ખ્યાતિ અસર કરી ગઇ છે. વિદેશ પ્રવાસને લઇને અનેક વખત ચર્ચાના વર્તુળમાં રહેલા મોદીએ ગુજરતને કેન્દ્રમાં રાખીને આડકતરી રીતે વેલકમ ઇન ઇન્ડિયા એન્ડ ઇવેસ્ટ ઇન ઇન્ડિયાને સાકાર કરી રહ્યા છે. ગુજરાત અને આફ્રિકાના સંબંધ વર્ષો જૂના છે. જ્યારે ફ્લાઇટની સગવડ ન હતી ત્યારે દરિયાઇ માર્ગે આફ્રિકાના અનેક પ્રાંતોમાં ગુજરાતના મરી મસાલા અને અથણાનો વેપાર થયો. જે સમય જતા વિકાસ પામ્યો અને વિસ્તરો. મરી મસાલામાંથી આગળ વધી આધુનિક મશીનરી સુધી વ્યાપારવૃધ્ધિમાં ગુજરાતી પ્રજાની દિમાંગી સુઝબુઝ સામે આફ્રિકનોની ક્ષમતાના સંગાથથી આજે ગુજરાત અને આફ્રિકા એક સાથે ઉભા છે.
ભારતના નક્શામાં હ્દય સમાન ગુજરાત વેપાર કેન્દ્ર બન્યું છે ત્યારે વૈશ્વિક કક્ષાએ નાના અને મધ્યમકક્ષાના વેપારીઓના પ્રોજેક્ટને વૈશ્વિક સ્તર આપવાની આવશ્યકતા છે. દર વર્ષે થતી કરોડોની સમજૂતી કરતા સ્વીકૃતિ અને પરપસ્પર સંવાદની જરૂર છે. આફ્રિકન બેંકના વિકાસની બેઠકમાં સ્થાનિકોને રોજગારી મળી રહે તે માટેનો એજન્ડા તંત્ર રજૂ કરી શકે. આફ્રિકા સાથે વ્યાપારી સંબંધો અગાઉ ખૂબ મજબુત હતા પરંતુ, પરદેશમાં વધી રહેલી ગુજરાતીઓની હિંસાને લઇ વાતાવરણ સમયાંતરે વધુને વધુ ડહોળાતું જાય છે. સુરક્ષાને લઇને સણસણતા સવાલો આજે પણ સંબંધોમાં લાંછન લગાડે છે.
આફ્રિકા પાસેથી ટેક્નોલોજી અને બોટલિંગના અભિગમ સમજવા જેવા છે જ્યારે ગુજરાત ખેત પેદાશ તથા ઇલેક્ટ્રિકલ ગૂડઝ, પ્લાસ્ટિક, સાવરણી, પર્સ, બેલ્ટ, હાથ બનાવટના આસન જેવી કોમોડિટીની નિકાસ કરીને આર્થિક સમૃધ્ધિ રળી શકે. આફ્રિકાના 54 દેશના વડા ગુજરાતમાં ધામા નાખશે. દરેક પાસે પોતાના એજન્ડા તૈયાર હશે. મહત્વનું એ છે કે દેશની અનેક કોમોડિટી, સર્વિસ અને પ્રોડક્ટ માટે આફ્રિકા મોટું બજાર બની શકે. પરંતુ વ્યાપારી નેતૃત્વ અને સંગઠનના અભાવે માર્ગ સાંકળો બની રહ્યો છે. આફ્રિકામાં સુરક્ષાને લઇને અનેક વખત નકારાત્મક ચિત્ર સામે આવ્યું છે. વાણીમાં પાવરધા પીએમ મોદી લોજિક અને રિયાલિટિથી બેઠકમાં પરિણામલક્ષી સુચન કરે તેવી અપેક્ષા છે. ભારત અને આફ્રિકા બંન્ને વિકસતા રાષ્ટ્રો છે. સમસ્યાઓના કેટલાક મૂળિયા સરખા છે. જેમ આપણે ત્યાં દેશમાં પાંગરેલો આતંકવાદ એટલે કે નક્સલવાદ છે તેમ ત્યાં સ્થાનિક રાક્ષસોની આખી એક ફોજ છે. આ પ્રકારના અનેક મુદ્દાઓને લઇને મોદી બંન્ને દેશ માટે ફાયદાલક્ષી ડીઝાઇન મૂકી શકે.
આફ્રિકા પાસે જેટલી કુદરતી સંપત્તિની વિશાળતા છે તે અન્ય ખંડની સરખાણીમાં સૌથી વધુ છે. જંગલો, નદી-નાળા અને જમીનની ફળદ્રુપતાને લઇ અનેક વખત કેટલાય રીસર્ચ થયા છે. પરંતુ વણવપરાયેલી જમીનનો ભાગ ખૂબ મોટો છે. આ ઉપરાંત આફ્રિકાના નિયમો આપણા દેશથી જુદા છે. પરવાનગીની શ્રેણીમાંથી પસાર થયા વિના છુટકો નથી. પ્રવૃતિનો ઢસરડો કરવા કરતાં પ્લાનિંગથી પ્રોસેસ સુધીના કામનો શુભારંભ થઇ શકે. ગુજરાતમાં વાઇબ્રન્ટ મીટ બાદ બીજી વખત આ પ્રકારની મોટી મીટ યોજાઇ રહી છે ત્યારે સ્થાનિક વૈવિધ્ય અને વાતાવરણનો પ્રસાદ પણ આ રાષ્ટ્રોના વડાઓને મળવો જોઇએ. ફ્રીની ફોર્મુલાની વાત નથી પણ ટેલેન્ટને સાત સમંદર પાર લઇ જવા માટેનો પ્રયાસ છે.
વ્યાપારી હિતની સાથોસાથ રાષ્ટ્રહિતની પણ પ્રાથમિકતા છે. આફ્રિકા પાસે ચાન્સ અને ચેન્જ કરવા માટેના પુરતા સ્કોપ છે. જ્યારે ભારત પાસે પોતાના સંબંધો વધુ મજબુત કરીને આાંતરરાષ્ટ્રિય સમસ્યાઓ સામે સહમતી લેવાના અવકાશ છે. અન્ય એક એ પણ મુદ્દો છે કે, વેપાર માટે રેડ કાર્પેટ પાથરતા રાજ્ય માટે એટલી ઝડપથી રોજગારીનું સર્જન થવાનું નથી. કારણ કે દરેક કંપની કે સંસ્થા પોતાની ટીમ સાથે મેદાને ઉતરતી હોય છે
